Içerikler
ŞEHİR GÖRÜNÜMÜ
BEKLENEN ETKİLER
Izmir ekibiyle iletişime geç
PROJE HAKKINDA
URBAN GreenUP, Avrupa Birliği’nin Ufuk 2020 programı kapsamında desteklenen bir projedir. Kent planlarının geliştirilmesi, uygulanması ve tekrarlanması hedefiyle Avrupa ve Avrupa dışından bir grup partner kent ile birlikte iklim değişikliği etkilerinin azaltılması, hava kalitesinin iyileştirilmesi, su yönetiminin geliştirilmesi ve aynı zamanda yenilikçi doğa esaslı çözümler yoluyla kentlerin sürdürülebilirliğini arttırmayı amaçlamaktadır.
Şehirler
Üç öncü kent, Valladolid (İspanya), Liverpool (İngiltere) ve İzmir (Türkiye) izlenecek URBAN GreenUP metodolojisini doğrulayacak ve etkililiğini gösterecektir. Öncü kentlerin deneyimleri doğrultusunda, izleyici kentler olan Mantova (İtalya), Ludwigsburg (Almanya), Medellin (Kolombiya), Chengdu (Çin) ve Binh Dinh-Quy Nhon (Vietnam) URBAN GreenUP stratejisini ve onun yeşil ekonomi yaklaşımını tekrarlayarak kendi kent planlarını doğallaştırma biçimlerini geliştireceklerdir.
Çözümler
Proje süresince uygulanacak doğa esaslı çözümler kent yaşamı ve altyapıları bakımından birbiri ile ilişkili ve tamamlayacak çeşitli konuları içeren dört ana kategoride gruplandırılmıştır: kent planlarının doğallaştırılması, su yönetimi çözümleri, tekil yeşil altyapılar ve teknik olmayan uygulamalar. Yeşil bisiklet ve yaya rotaları, parklar ve kent tarımı tesisleri, akıllı toprak ve biyo-filtreleme kullanımı ve ayrıca sel/taşkın etkilerini azaltan ve sulama amaçlı kullanılabilen sürdürülebilir drenaj sistemleri planlanan uygulama örneklerinden bazılarıdır.
Etkileri
Teknik doğa esaslı çözümlerin büyük ölçekli kentsel alanlarda uygulanması yoluyla URBAN GreenUP çevresel ve sosyo-ekonomik boyutlar bakımından çeşitli etkilere ulaşmayı hedeflemektedir. Örneğin, yeni bisiklet yolları ve yeşil, geçirimli yüzey kaplamaları uygulayarak Valladolid kenti 200 ton karbon salımı eşdeğerini engelleyecek ve bu alanlarda yaz ayı hava sıcaklığını 5 Co düşürecektir. Diğer taraftan, Liverpool kentinin sürdürülebilir drenaj sistemleri sağanak yağışta 1500 m3 yağmur suyunu depolarken, İzmir’de kullanılacak biyokömür uygulaması ise atmosferden karbonu tutarak yutak işlevi üstlenecek ve toprak verimini yükseltecektir. Bu örnekler, üç öncü kentte doğa esaslı çözümlerin uygulanması ile elde edilecek etkilerden yalnızca birkaçıdır.
Kentlerin yeşil dönüşümünü haricinde, bu proje hedeflediği diğer alanlarda da etkili sonuçlara ulaşabilmeyi beklemektedir. URBAN GreenUP ile kentsel alanlarda yaşam kalitesini yükseltmek, kentliler arasında çevre koruma bilinci ve farkındalığını arttırmak, uluslararası ağlar ve sinerjilerin oluşturulması da teşvik edilecektir. Son ve en önemli nokta olarak, iklim sorunlarına dikkat çeken ve bunu birlikte-üretim faaliyetleri yoluyla kentliyi de doğrudan dahil ederek ve yerel toplulukların aktif katılımını sağlayarak başarmanın öneminin altını çizmektedir.
PROJE GENEL GÖRÜNÜMÜ
25 partner, 9 Ülke (3 Avrupa dışından ülke)
8 (3 Avrupa dışından şehir)
Bu Info-pack, Urban GreenUP projesi dahilinde Izmir şehrinin en iyi doğa esaslı uygulamalarını sunar. (Belge Türkçedir)
DOWNLOAD
ŞEHİR GÖRÜNÜMÜ
Anadolu’nun batı kıyısında yer alan İzmir, 4 milyonu aşan nüfusu ile Türkiye’nin 3. büyük kentidir. Akdeniz ikliminin hissedildiği kentte sıcak yazlar ve görece ılık kış koşulları vardır.
8500 yıllık tarihiyle İzmir Doğu Akdeniz’in en eski liman kentlerinden biridir. Kültürel ve doğal varlıklarıyla çok çeşitli tarihi ve kültürel alanlara sahiptir. Tüm bu varlıklarının yanında İzmir modern ve dinamik altyapısı ile bölgesinin merkezi konumundadır. Yerel ekonomisi, gelişen hizmet sektörü ağırlıklı olmak üzere imalat sanayi ve tarımsal üretimden oluşmaktadır.
Büyük nüfusu ve genişleyen kentsel alanı ile izmir Avrupa yeniden-doğallaştırma stratejilerine hızlı kentleşen dünyanın yaşadığı sorunlar bağlamında katkı sağlama fırsatı sunmaktadır. Uygulanacak çözümler genel olarak yeşil koridor oluşturma ve kentteki ısı adası etkisinin azaltılması üzerine odaklanacaktır. Daha özelde ise uygulanacak çözümler aşağıda dört ana kategoride gruplandırılmıştır:
- Kentleşmenin yeniden doğallaştırılması
- Yeşil koridor üzerinde yaya ve bisiklet yolları
- Ağaçlık bölgeler ve parklar oluşturulması ve ağaçlandırma yapılması
- Kentsel koruluklar yoluyla karbon yutak alanları oluşturulması
- Su çözümleri
- Suyun depolanması ve filtrelenmesi için saklama havuzları ve doğal yağmur hendekleri yapılması
- Dere kenarı restorasyonu ve yeşil yüzey kaplamaları oluşturulması
- Tekil yeşil altyapı elemanları
- Biyokömür üretimi ve kullanımı
- Çeşitli tozlaştırıcı ünitelerin uygulanması
- Yeşil çitlerin uygulanması
- Yeşil örtücü gölgelikler ve soğuk kaldırım uygulamaları
- Eğitim amaçlı, iklim duyarlı sera alanları yapılması
- Teknik olmayan Müdahaleler
- Halkın düzenlenecek çeşitli eğitim faaliyetlerine katılımı
- Halkın birlikte-tasarım faaliyetlerine katılımının desteklenmes
BEKLENEN ETKİLER
Isı adası etkisi, sel-taşkın riski, yoğun kentsel trafik kaynaklı hava kirliliği ve doğal alanların kaybı gibi çevresel mücadele alanlarına yönelik önerilen çözümler aşağıdadır:
- Kentleşmenin yeniden doğallaştırılması: yeşil yollar, ağaçlandırma uygulamaları, dinlenme alanları ve karbon yutak alanları
- Su çözümleri: Sürdürülebilir kentsel drenaj, sel/taşkın tedbirleri ve yeşil yüzey kaplamaları
- Tekil yeşil altyapı çözümleri: biyokömür, tozlaştırıcılar, dikey ve yatay yeşil altyapı çözümleri ve kent tarımı
- Teknik olmayan Müdahaleler: eğitim faaliyetleri, halk katılımı, şehir rehberliği ve destek aktiviteleri
Bu çözümlerin yardımıyla aşağıdaki etkiler beklenmektedir:
- Kentleşmenin yeniden doğallaştırılması
- Yeşil yollar: Yeşil koridor kapsamındaki yürüyüş ve bisiklet yolu uygulamaları ile yaklaşık 700.000 kişinin dere restrorasyonundan Doğal Yaşam pakına kadar olan bölgeyi kullanması tahmin edilmektedir. Ayrıca, 500.000’den fazla kişinin de BISIM kiralık bisiklet sistemini kullanarak yararlanması beklenmektedir.
- Ağaçlandırma uygulamaları: Bu işlemle yıllık 46 ton karbondioksit eşdeğeri karbon salımının azaltılması ve seçilen alanlarda sıcaklığın yaz aylarında 3 ila 5 derece arası düşmesi beklenmektedir.
- Dinlenme Alanları: Seçili konumlarda gölgelik alanlar oluşturulacaktır.
- Karbon yakalama ve depolama: Yıllık 36 ton karbondioksit eşdeğerinin yakalanması ve depolanması beklenmektedir. Ayrıca, bölgenin biyoçeşitliliğinin de arttırılması hedeflenmektedir.
- Water interventions
- Sürdürülebilir Drenaj Sistemleri: Yıllık 165 ton su yakalanması beklenmektedir.
- Sel/Taşkın tedbirleri: Ani su taşkınları ve sellenmenin önlenmesi ve su tutma kapasitesinin arttırılması beklenmektedir. Ayrıca, dere bandı ekoloji-dostu ve geçirimli malzeme ile değiştirilecektir. Yeni eklenen çekicilik kaynakları ile alanı 300.000 kentlinin ziyareti ve kullanması beklenmektedir.
- Yeşil Yüzey Kaplamaları: Yaz ayları boyunca hissedilen sıcaklığın 2 ila 4 derece arasında düşmesi beklenmektedir.
- Tekil Yeşil Altyapılar
- Biyokömür uygulamaları: Her yıl 1,05 CO2 ve 0.4 NO2 ton eşdeğeri seviyenin azaltılması beklenmektedir. Ayrıca, ısı adası etkisinde 1.5 °C azalma öngörülmektedir.
- Tozlaştırıcılar: Bölgedeki biyoçeşitliliğin artmasına olanak sağlayacak ve eğitim amaçlı da kullanılabilecektir. Tozlaşma aktivitesinin %45 oranında artacağı öngörülerek, yerli bitki topluluklarının sayısında da artış gözleneceği tahmin edilmektedir.
- Dikey Yeşil Altyapı: Şiddetli yağmur sonucu oluşabilecek sel riskini azaltması beklenmektedir.
- Yatay Yeşil Altyapı: Seçilen otopark alanlarına kurulacak yeşil gölgeliklerin vatandaşlar için gölge sağlamasının yanı sıra, bitkilerin su ihtiyacını karşılaması ve karbon yakalaması beklenmektedir. Ayrıca, sözü edilen park alanına konumlandırılacak kaldırımlar güneş yansıtmalı (albedo) olarak tasarlanarak, ısı emiliminin azaltılması amaçlanmaktadır. Tekil olarak uygulanacak olan yeşil altyapı sistemlerinin (yeşil gölgelik gibi) yeşil örtüyü %75 oranında artırmasıyla birlikte; sıcaklığın 2 ile 4 ° C arasında düşürülmesine olanak sağlanacaktır. Organik gaz buharlaşmasının %2 oranında, NOx emisyon oranının ise %1’den daha az bir seviyede azaltılması beklenen diğer etkilerdendir. Öte yandan, kaldırım yüzey ısısının 10 °C azalması beklenmektedir. Yeşil gölgelikten ve GI uygulamalarının geri kalanından tahmini olarak 230.000 kişi yararlanabilecektir.
- Kentsel tarım: İklim duyarlı seralarda suya dayanıklı bitkilerin (sulama ihtiyacı az olan bitkilerin) yetiştirilmesiyle her yıl 7.5 ton su depolanması beklenmektedir.
- Teknik olmayan müdahaleler
- Eğitim faaliyetleri: Farklı yeşil altyapı seçenekleriyle yaklaşık 90.000 yurttaşın iyi olma halinin artırılması ve duyusal niteliklerinin geliştirilmesi beklenmektedir. Bununla birlikte, kurulacak olan Bio-bulvar eksenli eğitim alanına 150.000’den fazla vatandaşın katılarak; biyoçeşitlilik, iklim değişikliği gibi konularda öğrenebilmesi hedeflenmektedir. Bilhassa “geleceğin laboratuvarı” olarak adlandırılacak açık alanda, özel bir eğitim ve iletişim programıyla katılımcılara iklim değişikliğinin sonuçları gösterilecektir. Buna istinaden 840.000 kişinin “geleceğin laboratuvarı”nı ziyaret etmesi beklenmektedir. Son olarak, yerel yönetimlerin de yardımıyla kadın kooperatifleri, üretici tezgahları gibi güçlü bir üretici varlığı ortaya konacaktır. Yaklaşık olarak 420.000 kentlinin bu pazar tezgahlarını ziyaret etmesi beklenmektedir.
- Katılım: Bilgi aktarımının sağlanmasıyla, çiftçilerin refahının desteklenmesiyle, kadın kooperatiflerinin teşvik edilmesiyle ve İzmir’de tür-say (bio-blitz) faaliyetlerinin organizasyonuyla birlikte katılım sağlayacak vatandaş mevcudu: Portal için 50.000 kişi, belediye-destekli kentsel tarım için 300.000 kişi, kadın kooperatifleri için 85.000 kişi ve tür-say ile açık platformlar için 100.000 kişidir.
- Şehir rehberliği: Farkındalık faaliyetleri ve mobil uygulamalar ile ekolojik farkındalığa yönelik 500.000 kullanıcıya ulaşılması beklenmektedir.
- Destek faaliyetleri: Kentteki Doğa Esaslı Çözümlerin izlenmesini kolaylaştıran vatandaş destekli yeni bir platform kurularak; yaklaşık 60.000 kişinin dahil olduğu şehir rehberlik stratejisi oluşturulacaktır.
Izmir ekibiyle iletişime geç
Berna Ataman
İzmir Metropolitan Municipality
email: bernaoflas@izmir.bel.tr